Industri automotif Jepun sedang menghadapi saat-saat yang menarik. Baru-baru ini, terdapat laporan bahawa Toyota telah menghubungi Nissan untuk menawarkan bantuan selepas rundingan penggabungan dengan Honda gagal. Adakah ini permulaan kepada kerjasama baharu antara dua gergasi automotif Jepun? Atau sekadar khabar angin industri?
Hari ini, kita akan mengupas berita ini secara mendalam, melihat fakta di sebalik laporan tersebut, menganalisis motif Toyota, dan membincangkan kemungkinan serta implikasi kerjasama ini.
PENGESAHAN BERITA
Jadi, apa sebenarnya yang kita tahu? Pada 18 Mei 2025, akhbar Jepun Mainichi Daily melaporkan bahawa seorang eksekutif Toyota telah menghubungi Nissan untuk menawarkan sokongan selepas rundingan dengan Honda tiba-tiba berakhir pada Februari lalu.
Berita ini kemudiannya diambil oleh Automotive News dan tersebar ke seluruh media automotif global. Menurut laporan tersebut, hubungan ini berlaku tidak lama selepas rundingan Nissan-Honda berakhir pada 13 Februari 2025.
Setakat ini, kedua-dua Toyota dan Nissan belum mengeluarkan kenyataan rasmi mengenai perkara ini. Nissan enggan memberi komen, manakala Toyota masih mengkaji laporan tersebut sebelum membuat sebarang kenyataan.
Menariknya, ini bukan kali pertama nama Toyota disebut dalam konteks penggabungan dengan Nissan. Pada Januari lalu, semasa di CES, Pengerusi Toyota Akio Toyoda menyatakan bahawa Nissan tidak pernah mendekati Toyota tentang penggabungan besar, dan beliau percaya ia tidak akan berlaku kerana mungkin melanggar undang-undang anti-monopoli.
LATAR BELAKANG NISSAN-HONDA
Untuk memahami konteks penuh, mari kita lihat apa yang berlaku antara Nissan dan Honda.
Pada 23 Disember 2024, Nissan dan Honda mengejutkan industri automotif dengan menandatangani memorandum persefahaman untuk meneroka penggabungan yang berpotensi. Ini adalah langkah yang tidak pernah dijangka kerana kedua-dua syarikat mempunyai sejarah persaingan yang panjang.
Walau bagaimanapun, rundingan tidak bertahan lama. Pada 13 Februari 2025, kedua-dua syarikat secara rasmi menamatkan perbincangan. Mengapa? Menurut laporan dari Japan News, Honda mengubah pendiriannya tentang penubuhan usaha sama dengan Nissan dan sebaliknya menuntut agar Nissan menjadi anak syarikat Honda.
Ini tidak diterima baik oleh pihak pengurusan Nissan. Lembaga pengarah Nissan mengadakan undian pada 5 Februari, dan hanya dua daripada 12 pengarah menyokong cadangan baharu Honda. Presiden Nissan Makoto Uchida dilaporkan menyifatkan cadangan Honda sebagai “gila” dan beliau “terkejut” dengannya.
Presiden Honda Toshihiro Mibe pula menyatakan kebimbangan tentang garis masa, mengatakan “penggabungan akan bergerak pada kelajuan siput dan keadaan boleh menjadi lebih teruk.”
Walaupun penggabungan penuh tidak lagi dipertimbangkan, kedua-dua syarikat masih bersetuju untuk bekerjasama dalam bidang “kecerdasan kenderaan dan pengelektrikan”.
MASALAH NISSAN
Mengapa Nissan mencari rakan kongsi? Jawapannya terletak pada masalah kewangan yang serius yang dihadapi syarikat itu.
Pada 13 Mei 2025, Nissan melaporkan kerugian bersih sebanyak 670.9 bilion yen ($4.5 bilion) bagi tahun kewangan berakhir Mac 2025. Ini berbanding dengan keuntungan 426.6 bilion yen pada tahun sebelumnya – penurunan yang drastik.
Jualan kenderaan untuk tahun kewangan 2024 berjumlah hanya 3.3 juta kenderaan, jauh di bawah sasaran. Menurut CEO Ivan Espinosa, masalah bermula pada 2015 ketika Carlos Ghosn masih mengetuai syarikat. Matlamat ketika itu adalah untuk meningkatkan jualan kenderaan tahunan kepada lapan juta unit dengan pelaburan besar dalam pengeluaran dan tenaga kerja.
Untuk menangani krisis ini, Nissan telah mengumumkan pelan pemulihan “Re:Nissan” yang drastik. Pelan ini termasuk:
Pengurangan tenaga kerja sebanyak 20,000 pekerja menjelang tahun kewangan 2027
Penutupan tujuh kilang di seluruh dunia
Penjimatan kos sebanyak 500 bilion yen
Pengurangan kerumitan bahagian sebanyak 70%
Pengurangan bilangan platform dari 13 hingga 7 menjelang tahun kewangan 2035
Dalam konteks ini, tidak menghairankan jika Nissan mencari rakan kongsi strategik untuk membantu menangani cabaran yang dihadapinya.
KEDUDUKAN TOYOTA
Berbeza dengan Nissan, Toyota berada dalam kedudukan yang jauh lebih kukuh. Toyota kekal sebagai pengeluar kereta terbesar di dunia untuk tahun kelima berturut-turut.
Di Jepun, Toyota mendominasi pasaran dengan jualan meningkat 19.7% sehingga April 2025. Menurut data dari Focus2Move dan MarkLines, Toyota menguasai 43.6% pasaran Jepun pada Mac 2025, jauh mengatasi Honda (13.6%) dan Nissan (10.0%).
Toyota juga mempunyai sejarah mengambil kepentingan dalam pengeluar kereta Jepun lain. Ia memiliki 20% dalam Subaru, 5.1% dalam Mazda, 4.9% dalam Suzuki, dan 5.9% dalam Isuzu. Strategi ini telah membolehkan Toyota mengukuhkan ekosistem automotif Jepun sambil mendapat manfaat dari kepakaran khusus setiap rakan kongsi.
Walau bagaimanapun, Toyota juga menghadapi cabarannya sendiri. Pada 8 Mei 2025, Toyota melaporkan penurunan keuntungan sebanyak 21% untuk tahun kewangan penuh, sebahagiannya disebabkan oleh tarif dan persaingan sengit di pasaran global.
MOTIF TOYOTA
Jadi, mengapa Toyota mungkin berminat untuk membantu Nissan? Berdasarkan analisis industri dan sejarah Toyota, terdapat beberapa motif yang mungkin:
Pertama, melindungi ekosistem pembekal Jepun. Keruntuhan Nissan boleh menjejaskan rangkaian pembekal yang dikongsi dalam industri automotif Jepun. Toyota bergantung pada banyak pembekal yang sama dengan Nissan; masalah kewangan Nissan boleh menyebabkan gangguan rantaian bekalan.
Kedua, mengukuhkan kedudukan kompetitif terhadap pengeluar China. Pengeluar EV China seperti BYD sedang berkembang pesat ke pasaran antarabangsa. Pengeluar Jepun telah perlahan dalam peralihan kepada kenderaan elektrik sepenuhnya. Kerjasama Toyota-Nissan boleh memperkukuh kedudukan Jepun dalam persaingan global.
Ketiga, peluang pelaburan strategik. Nilai Nissan telah merosot dengan ketara, menjadikannya pelaburan yang berpotensi bernilai bagi Toyota. Dengan keadaan kewangan Nissan yang lemah, Toyota mungkin boleh mendapatkan kepentingan dengan harga yang menguntungkan.
Keempat, mengekalkan pengaruh Jepun dalam industri automotif global. Keruntuhan Nissan akan melemahkan kedudukan Jepun dalam industri automotif global. Toyota mungkin melihat kepentingan nasional dalam mengekalkan Nissan sebagai pengeluar Jepun yang kuat.
Kelima, akses kepada teknologi dan pasaran Nissan. Nissan mempunyai kehadiran yang kuat dalam segmen tertentu dan pasaran di mana Toyota kurang dominan. Nissan juga mempunyai pengalaman dalam kenderaan elektrik melalui model LEAF.
Akhir sekali, menghalang pengambilalihan asing. Selepas kegagalan rundingan dengan Honda, Nissan mungkin terdedah kepada pengambilalihan oleh pengeluar asing. Toyota mungkin ingin menghalang pesaing antarabangsa daripada mendapatkan aset Nissan.
BENTUK BANTUAN YANG MUNGKIN
Sekiranya Toyota benar-benar ingin membantu Nissan, apakah bentuk bantuan yang mungkin ditawarkan? Berdasarkan preseden industri dan keadaan semasa kedua-dua syarikat, terdapat beberapa kemungkinan:
Pilihan paling mungkin adalah pelaburan ekuiti strategik. Toyota boleh membeli kepentingan minoriti dalam Nissan (5-20%), serupa dengan pelaburannya dalam Subaru, Mazda, dan Suzuki. Berbeza dengan cadangan Honda yang ditolak, Toyota mungkin menawarkan struktur yang mengekalkan identiti dan autonomi Nissan.
Kedua, perkongsian platform dan teknologi. Kedua-dua syarikat boleh membangunkan platform bersama untuk mengurangkan kos pembangunan dan pengeluaran, serupa dengan kerjasama Toyota-Subaru untuk GR86/BRZ. Toyota boleh berkongsi teknologi hibridnya yang terbukti, manakala Nissan boleh menyumbang pengalaman EVnya.
Ketiga, penggabungan operasi pengeluaran. Toyota boleh menggunakan kilang Nissan yang kurang digunakan untuk pengeluarannya sendiri, membantu Nissan mengekalkan kilang yang mungkin ditutup.
Keempat, integrasi rantaian bekalan. Menggabungkan kuasa pembelian untuk mendapatkan harga yang lebih baik daripada pembekal dan berkongsi rangkaian logistik untuk mengurangkan kos.
Kelima, kerjasama R&D terfokus. Menubuhkan pusat penyelidikan bersama untuk teknologi tertentu, seperti bateri generasi akan datang atau bahan ringan.
Keenam, usaha sama terhad. Membentuk usaha sama untuk projek atau teknologi tertentu, seperti pembangunan kenderaan hidrogen, atau bekerjasama di pasaran tertentu di mana kedua-dua syarikat menghadapi cabaran.
KEMUNGKINAN DAN SYARAT
Berdasarkan semua faktor yang telah kita bincangkan, apakah kemungkinan kerjasama Toyota-Nissan benar-benar berlaku?
Terdapat beberapa faktor yang meningkatkan kemungkinan: preseden pelaburan Toyota dalam pengeluar Jepun lain, keadaan kewangan Nissan yang terdesak, kepentingan industri automotif Jepun secara keseluruhan, kegagalan rundingan Honda, dan pernyataan keterbukaan Nissan terhadap kerjasama baharu.
Namun, terdapat juga faktor yang mengurangkan kemungkinan: pengalaman buruk Nissan dengan Renault, kebanggaan korporat Nissan yang kuat, kebimbangan peraturan anti-monopoli, fokus Toyota pada cabaran sendiri, dan perbezaan budaya korporat.
Penilaian keseluruhan menunjukkan kemungkinan beberapa bentuk kerjasama Toyota-Nissan adalah sederhana hingga tinggi, dengan syarat-syarat berikut:
Kemungkinan tinggi (70-80%): Kerjasama terhad dalam bidang tertentu seperti perkongsian teknologi atau usaha sama R&D.
Kemungkinan sederhana (40-60%): Pelaburan ekuiti minoriti oleh Toyota dalam Nissan.
Kemungkinan rendah (10-20%): Penggabungan penuh atau pengambilalihan.
Untuk kerjasama ini berjaya, beberapa syarat perlu dipenuhi:
Pertama, struktur yang menghormati autonomi Nissan. Nissan perlu mengekalkan identiti jenama dan autonomi operasi, berbeza dengan jelas dari cadangan Honda yang ditolak.
Kedua, manfaat bersama yang jelas. Kerjasama perlu menawarkan nilai yang jelas kepada kedua-dua pihak.
Ketiga, sokongan pihak berkepentingan utama, termasuk lembaga pengarah Nissan, kerajaan Jepun, dan Renault (yang masih memegang kepentingan dalam Nissan).
Keempat, pendekatan bertahap yang bermula dengan projek terhad sebelum berkembang.
Kelima, penyelarasan strategik dalam visi untuk masa depan mobiliti, terutamanya berkaitan elektrifikasi dan teknologi autonomi.
PENUTUP
Dalam industri automotif yang semakin kompetitif dan berubah pesat, kerjasama strategik menjadi semakin penting. Laporan bahawa Toyota telah menghubungi Nissan menunjukkan kemungkinan perubahan besar dalam landskap automotif Jepun.
Walaupun kedua-dua syarikat belum mengesahkan atau menafikan laporan tersebut, analisis kita menunjukkan bahawa beberapa bentuk kerjasama adalah mungkin dan mungkin bermanfaat untuk kedua-dua pihak.
Sama ada ini akan menjadi penyelamat Nissan atau sekadar kerjasama terhad, ia pasti akan memberi kesan kepada industri automotif global. Kita akan terus memantau perkembangan ini dan membawa kepada anda berita terkini.